Για τον γέροντα Γεωργ. Καψάνη: Ήταν ο μοναδικός που διαφώνησε δύο φορές με τον Οικ. Πατριάρχη στο θέμα του ανοίγματος προς τους καθολικούς. Ποιος άλλος θα τολμούσε να το πράξει;
Περίοπτη θέση στη μακρόχρονη ιστορία της ελληνικής καλαθοσφαίρισης κατέχει ο Γιάννης Ιωαννίδης. Η πλειονότητα των φιλάθλων -ανεξαρτήτως των προτιμήσεών τους- αναγνωρίζει τον κ. Ιωαννίδη ως έναν από τους μεγαλύτερους προπονητές που συνέβαλαν στην ανάπτυξη του ελληνικού μπάσκετ. Στη συνέντευξη που ακολουθεί αναφέρεται στη θρησκευτικότητά του, στην αγάπη του προς την Εκκλησία, στις επισκέψεις του στο Άγιον Όρος, αλλά και στο πώς έχει επηρεάσει η θρησκευτική πίστη τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του.
Έχετε κερδίσει την αγάπη του κόσμου μέσα από την προσφορά σας στον χώρο του αθλητισμού, αλλά λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν τη βαθιά θρησκευτικότητα η οποία χαρακτηρίζει τη ζωή σας.
Γνωρίζω την αγάπη του κόσμου και είμαι πολύ χαρούμενος για το δώρο αυτό. Κερδίσαμε πολλά από το άθλημα που αγαπάμε και η ζωή μας τα έφερε όλα δεξιά. Επομένως, επειδή υπάρχουν μεγάλες ανάγκες σε φτωχούς ανθρώπους και έχουμε υποχρέωση να βοηθάμε όπου μπορούμε, διοργανώνουμε αγώνες μπάσκετ για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Αυτό που δίνεις στη ζωή θα πάρεις: Θα δώσεις αγάπη; Θα πάρεις αγάπη! Θα δώσεις πρόβλημα; Θα αντιμετωπίσεις πρόβλημα! Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος για την αγάπη που βρίσκουμε όπου και εάν πηγαίνουμε με τους υπόλοιπους παλαίμαχους μπασκετμπολίστες. Δεν έχω κάτι άλλο, για να το κρύψω - είμαι αυτός που είμαι. Ναι, είμαι άνθρωπος με θρησκευτική πίστη και ξέρω πως, όταν πιστεύεις και προσπαθείς, όλα θα σου έρθουν καλά! Θα σου έρθουν πλουσιοπάροχα, ειδικά τα πνευματικά και όχι τα υλικά πράγματα!
Η θρησκευτικότητα θέτει σε κίνηση και τη φιλανθρωπική δράση.
Είσαι εμπλουτισμένος από την αγάπη και την όρεξη να βοηθήσεις κάποιους ανθρώπους. Αυτά όλα από πού τα κερδίζεις; Γιατί ένας έχει πίστη και λέει «η πίστη βουνά κινεί» και ο άλλος δεν πιστεύει; Ήταν δύο αδέλφια, που τα γνωρίζω και μιλούσαμε για διάφορα πράγματα. Ο ένας από τους δύο πίστευε πάρα πολύ, ενώ ο άλλος όχι. Εκεί, λοιπόν, που μιλούσαμε, μπαίνει ο αδελφός του, ακούει τη συζήτησή μας και μας λέει ότι δεν πιστεύει. «Μην πιστεύεις! Εσύ θέλεις να μένεις μόνος σου» του απαντώ και συνεχίζω: «Εμείς όμως θέλουμε να έχουμε παρέα, η παρέα πάντα βοηθά. Όταν, βέβαια, η παρέα και τα θεία είναι σωστά. Εσύ όμως θέλεις να πολεμάς μόνος σου! Πολέμησε...» Η θρησκευτική πίστη είναι η ωραιότερη συντροφιά που θα μπορούσε να τύχει στον άνθρωπο.
Τα βιώματα της παιδικής σας ηλικίας ήταν αυτά που συνετέλεσαν στη διαμόρφωση της θρησκευτικής πίστης σας;
Η μητέρα μου ήταν πάρα πολύ θρησκευόμενη, ο δε πατέρας μου στα πολιτικά φρονήματά του ήταν βενιζελικός και με αγώνες. Η οικογένειά μου ήταν ντόπια, δεν ξεριζωθήκαμε από τον τόπο μας, μεταφέροντας τα πράγματά μας κάπου αλλού. Ήταν από τη Γευγελή και το μέρος αυτό ήταν το πλουσιότερο, αφού εκεί έβρισκες όλα τα αγαθά. Το υλικό μέρος όμως δεν σου δίνει τη χαρά που σου δίνει το πνευματικό. Το πνευματικό στοιχείο μπορείς να το κερδίσεις, χωρίς να το καταλάβεις. Το αισθάνεσαι! Οι γονείς μου ήταν η κλασική πατροπαράδοτη οικογένεια, που πιστεύει και προσεύχεται. Εγώ ήμουν ο μεσαίος από τα τρία αδέλφια. Έχω μία μεγαλύτερη αδελφή και έναν μικρότερο αδελφό. Από την παιδική ηλικία θυμάμαι ότι κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας σηκώναμε με άλλα παιδιά τα εξαπτέρυγα στις Σαράντα Εκκλησιές. Λειτουργούσε τότε σε εκείνη την εκκλησία ένας τρομερός ιερέας! Άξιος σε όλα του, πρόθυμος να σε βοηθήσει πνευματικά και υλικά. Να σου δώσει την ψυχή του! Ήταν αυτό που λένε «ο ορισμός τού πώς πρέπει να είναι ένας ιερέας». Μας οδήγησε όλα τα παιδιά στον δρόμο προς την Εκκλησία! Το κατάφερε χωρίς πίεση, αλλά με το χαμόγελο και το παράδειγμα.
Η θρησκευτική πίστη σας χρόνο με τον χρόνο έγινε πιο ισχυρή και ανθεκτική...
Μα βλέπεις μόνος σου τα αποτελέσματα! Ο άρρωστος βλέπει ότι καλυτερεύει εάν του δώσεις το σωστό φάρμακο. Όταν βρει κάποιος τις σωστές δυνάμεις για να βοηθηθεί, αυτό το καταλαβαίνει αμέσως. Βλέπει τη διαφορά πάνω σε αυτά που κάνει. Αυτός που δεν πιστεύει μένει μόνος του, δεν κερδίζει τίποτα!
Ποιο ήταν το γεγονός εκείνο που αποτέλεσε την πλέον ισχυρή απόδειξη ότι η πίστη είχε βαθιά ριζώσει στη ζωή σας;
Ο πατέρας μου πέθανε όταν ήμουν δέκα χρονών. Μπορεί κάλλιστα ένα τέτοιο γεγονός να σε επηρεάσει δυσμενώς ή να σε κάνει να δυναμώσεις και ν' αντιμετωπίσεις τη ζωή. Ποιος δίνει τόση δύναμη εσωτερική σε ένα παιδάκι, να ξεφορτώνει καρπούζια κρυφά από τη μητέρα του, για να βοηθήσει την οικογένειά του; Η μητέρα μου είχε τρία παιδιά και έπρεπε να πολεμήσει. Εγώ δεν θέλω να οδηγώ κάποιον εάν δεν το καταλαβαίνει από μόνος του. Η πίστη και βουνά κινεί! Εάν έχεις πίστη στον Θεό, θα τα καταφέρεις όλα...
Ζητήσατε από τον Θεό κάποια στιγμή μια συγκεκριμένη βοήθεια;
Είναι πολύ φθηνό να ζητήσεις από τον Θεό να κερδίσεις σε έναν αγώνα! Είναι πολύ ευτελές! Το να παρακαλέσω όμως ή ν' ανάψω ένα κερί για να σωθεί μια ζωή ή μια οικογένεια, αυτό το κάνω συνεχώς! Να τους βοηθήσει η Παναγία ώστε να βγουν από το τούνελ και να μπορέσουν να ορθοποδίσουν. Είναι ντροπή κάποιοι άνθρωποι να μην έχουν φαγητό ή την υγεία τους και εσύ να ζητάς από τον Θεό να κερδίσεις το πρωτάθλημα! Έχει άλλες βοήθειες Αυτός που πρέπει να δώσει...
«Υπήρξαν εποχές που έβρισα, παραφέρθηκα! Έκανα λάθος! Ζήτησα από τον πνευματικό μου στον Άθωνα να με βοηθήσει»
Πριν από κάθε αγώνα τι συνηθίζατε να κάνετε;
Έβγαινα από το ξενοδοχείο όπου διαμέναμε με την ομάδα, έπαιρνα ένα ταξί, πήγαινα να ανάψω ένα κερί στον τάφο της μάνας μου και γύριζα αμέσως πίσω. Μόνο γι' αυτό έβγαινα από το ξενοδοχείο! Αντί να πάω στην εκκλησία, πήγαινα και άναβα το καντήλι στη μάνα μου! Η μάνα είναι το μοναδικό πράγμα που υπάρχει στη ζωή. Η αγάπη της, μόνο και μόνο που μεταδίδεται στην ατμόσφαιρα και στην ψυχή σου, αμέσως σε κάνει να νιώθεις καλύτερα!
Το αγαπημένο σας φυλαχτό ποιο είναι;
Πάντα φοράω ένα σταυρουδάκι! Ακόμα και στη θάλασσα τον σταυρό τον έχω πάνω μου. Έτσι μεγάλωσα, έτσι είμαι και ελπίζω πως έτσι θα πεθάνω. Θέλω τον σταυρό μαζί μου, σύντροφο!
Νιώσατε κάποιες στιγμές να χάνετε τον έλεγχο, με συνέπεια να φερθείτε απρεπώς;
Υπήρξαν εποχές που παραφέρθηκα! Που έβρισα και δεν έπρεπε να το κάνω. Έκανα λάθος! Δεν συγχώρησα τον εαυτό μου. Με το να βρίζω δεν γίνεται να κερδίσω κάτι. Πρέπει σιγά σιγά να δουλεύουμε με τον εαυτό μας, ώστε να γίνεται αυτός καλύτερος. Και να μπορεί, έτσι, να συγκρατηθεί. Εάν δεν μπορείς να συγκρατηθείς, πέφτεις σε παραπτώματα.
Η ένδειξη ασέβειας προς τα θεία γύρισε εναντίον σας; Σε κάποιον βαθμό σάς έβλαψε;
Επισκέφθηκα τον πνευματικό μου στο Άγιον Όρος και του ζήτησα να με βοηθήσει, ώστε να ξεπεράσω την αμαρτία που είχα κάνει. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει κάνει αμαρτία! Το θέμα είναι να το καταλαβαίνουμε και να μην επανέρχεται αυτό.
Έχετε περιπέσει σε πολλές αμαρτίες;
Υπήρξε εποχή που έκανα το λάθος! Το λάθος όμως που έχεις κάνει πρέπει να σε προβληματίζει όταν είσαι ήρεμος. Όταν σε προβληματίζει, μπορείς πιο εύκολα να ξεδώσεις, χωρίς να παραφέρεσαι. Όλα είναι κανονισμένα όταν μπορείς και κρατάς τον έλεγχο.
Ποιες αναμνήσεις διατηρείτε από την προσωπικότητα του μακαριστού Χριστοδούλου;
Ήταν, πρώτα απ' όλα, ένας τρομερός Έλληνας και δούλος του Θεού. Μιλούσε ελληνικά! Λίγοι μιλούν ελληνικά στη ζωή. Προέτρεπε ο Χριστόδουλος τον κόσμο να έρθει στην εκκλησία ακόμα και με σκισμένα παντελόνια. Έλα με αγάπη και σεβασμό, και θα δεις εάν θα ευεργετηθείς ή όχι!
Για τη σημερινή εικόνα της Εκκλησίας τι μπορούμε να πούμε;
Σήμερα ο Αρχιεπίσκοπος πολεμά και αυτός με τον δικό του τρόπο για τα προβλήματα που έχει η Εκκλησία. Κάθε φορά η Εκκλησία είναι αντιμέτωπη με περισσότερα προβλήματα. Πολλές φορές αυτή πιέζεται, αλλά έχει να επιδείξει τεράστιο φιλανθρωπικό έργο. Βοηθά όσους έχουν πραγματική ανάγκη και είναι παράδειγμα προς μίμηση.
«Πηγαίνω 4 με 5 φορές τον χρόνο στο Αγ. Όρος. Από την ώρα που πήγα, έγινα άλλος άνθρωπος»
Πώς αναπτύξατε τη σχέση σας με το Άγιον Ορός;
Πήγα για πρώτη φορά στο Όρος στα τέλη της δεκαετίας του '70. Επισκεπτόμουν τη Μονή Οσίου Γρηγορίου, όπου εκεί ήταν ο γέροντας Γεώργιος Καψάνης, που πλέον έχει κοιμηθεί. Υπήρξε καθηγητής πανεπιστημίου, τεράστια προσωπικότητα. Ήταν σεβάσμιος, τον θαύμαζα για την πίστη και τη δύναμή του. Ήταν ο μοναδικός που διαφώνησε δύο φορές με τον Οικουμενικό Πατριάρχη στο θέμα του ανοίγματος προς τους καθολικούς. Ποιος άλλος θα τολμούσε να το πράξει;
Σήμερα εξακολουθώ να πηγαίνω τέσσερις με πέντε φορές τον χρόνο στο Όρος, ο δε πνευματικός μου είναι ο Πανάρετος, ο οποίος βρίσκεται στη Μονή Γρηγορίου. Από την ώρα που πήγα εκεί, έγινα άλλος άνθρωπος! Κάποιος με πείραξε ρωτώντας με: «Στο Άγιον Όρος δεν υπάρχουν απατεώνες;» «Όπου και αν πας, θα βρεις αυτό που ζητάς» του είπα και εγώ με τη σειρά μου. Εάν πας στο Όρος για να βρεις απατεώνα, μπορεί όντως να βρεις. Αυτό όμως διόλου δεν μειώνει όλους τους υπολοίπους που ασκητεύουν εκεί. «Μην έρχεσαι εάν δεν πιστεύεις» του είπα. Εάν θέλει κάποιος να είναι καλός άνθρωπος, θα τον βοηθήσουν. Εάν δεν θέλει, κανένας δεν θα τον βοηθήσει.
Όταν είσαι νέος, κυνηγάς στη ζωή σου να βγάλεις χρήματα, να πετύχεις, να παντρευτείς κ.ά. Έπειτα όμως έρχεται η ώρα για το τι θα βγάλεις από μέσα σου, ώστε να είναι όμορφο το είναι σου, να αποκαθαρθείς και να είσαι γεμάτος από χαρά για ό,τι κάνεις στη ζωή σου.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο περιστατικό που συνδέεται με το Όρος Ο πατέρας μου ήθελε να με βάλει στην Τσοτύλειο Σχολή, στην Κοζάνη, επειδή ήμουν πολύ ζωηρός. Τόσο αυτή όσο και η Σχολή της Χάλκης έγιναν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Δεν πρόλαβε όμως να με στείλει εκεί, αφού πέθανε. Εγώ παντρεύτηκα γυναίκα από τη δυτική Μακεδονία.
Όταν πήγα στο Όρος, μου συνέστησαν να πάω στη Μονή Γρηγορίου, όπου εκεί έκανα πνευματικό μου τον Πανάρετο. Όταν τον ρώτησα τον τόπο καταγωγής του, μου απάντησε ότι είναι από το Ροδοχώρι Τσοτυλίου, στην Κοζάνη, δηλαδή το χωριό της γυναίκας μου! Όλη η ζωή μου, λοιπόν, περιστρέφεται γύρω από το Τσοτύλι! Τι να συζητήσουμε; Τίποτε δεν είναι τυχαίο στη ζωή μας! Ο,τι κάθεσαι να το περιγράψεις χάνει την αξία του.
