Δευτέρα, 11 Δεκεμβρίου 2017

Το σημείον του Σταυρού

        
«Κύριε, ὅπλον κατὰ τοῦ Διαβόλου τὸν Σταυρόν σου ἡμῖν δέδωκας· φρίττει γὰρ καὶ τρέμει, μὴ φέρων καθορᾶν αὐτοῦ τὴν δύναμιν, ὅτι νεκροὺς ἀνιστᾷ καὶ θάνατον κατήργησε.»
        Ὅταν εἶδα γιά πρώτη φορά τόν ἑαυτό μου σέ βίντεο νά κάνω τόν σταυρό μου, ἔμεινα κατάπληκτος· ἦταν, κατά το κοινῶς λεγόμενο γιά τέτοιες περιπτώσεις, σά να «ἔπαιζα μπουζούκι»! Εἶναι φοβερό, ἄν ἀναλογισθεῖ κάποιος: νά μοῦ ἔχει χαρίσει ἡ μάνα μου ἡ Ἐκκλησία, ἕνα τόσο τρομερό καί συνάμα, «εὔκολο» στήν χρήση του, ὅπλο, κι ἐγώ, ἀπό ἄγνοια, ἀδιαφορία, ἀπροσεξία, ὀκνηρία ἤ δέν ξέρω τί ἄλλο, νά μήν τό χρησιμοποιῶ σωστά.
        Καί γιά τό ὅτι τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ εἶναι ὅπλο, δέν εἶναι ἀποκύημα τῆς φαντασίας μου, ἀλλά βεβαιωμένο ἀπό τήν ἁγιογραφική καί ἁγιοπατερική Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας. Εἶναι ὅπλο γιά τόν μεγαλύτερο ἴσως, πόλεμο: τόν Ἀόρατο Πόλεμο, διότι τόν Σταυρό πρώτοι ἀπ’ ὅλους, τρέμουν ὁ Διάβολος καί οἱ δαίμονές του· «βλέποντες τόν Σταυρόν σου, οἱ Λειτουργοί τῶν οὐρανῶν, ὑμνούσι σε Κύριε, καί δαίμονες φρίττουσι». Καί ὅπως λέγει ὁ ὅσιος Ἐφραίμ ὁ Σύρος, «γνωρίζει ὁ ἄθλιος (ὁ Πονηρός), ὅτι ὅταν ὁ σταυρός τοῦ Κυρίου σφραγισθῇ ἐπί τοῦ ἀνθρώπου λύει πᾶσαν τήν δύναμιν τοῦ Ἐχθροῦ».
        Ἕνας μακαριστός λαϊκός Ἱεροκήρυκας, ἔλεγε: «Μπορῶ νά διακρίνω ἐάν κάνει πνευματικό ἀγώνα ἕνας πιστός, ἀπό τόν τρόπο πού κάνει τό σταυρό του»! Ἡ ἀλήθεια εἶναι, ὅτι οἱ περισσότεροι χριστιανοί, εἴμαστε ἀπρόσεκτοι· κάνουμε τόν σταυρό μας, ὅπως εἶπε χαριτωμένα, κάποιος Ἁγιορείτης Ἱερομόναχος, «σάν νά ξύνουμε τήν κοιλιά μας». Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, τόνιζε ὅτι ὁ διάβολος κινεῖ τὸ χέρι ἡμῶν τῶν ἀπρόσεκτων χριστιανῶν, γιὰ νὰ χλευάσει τὸ πανίερο σύμβολο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καὶ γιὰ νὰ κολάσει ἑμᾶς τούς ἴδιους.
        Ποιός ὅμως εἶναι ὁ σωστός τρόπος γιά νά κάνουμε τόν Σταυρό μας; Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, σέ σχόλιό του στό «Ἱερόν Πηδάλιον», ἀναφέρει: «...Ἡ δέ ἤδη ἐπικρατοῦσα συνήθεια τῶν χριστιανῶν εἶναι, νά σμίγουν τά δύο δάχτυλα τῆς (δεξιᾶς) χειρός ὁμοῦ μέ τόν μεγάλον, καί μέ τά τρία ταῦτα σημαίνοντα τήν ἁγίαν Τριάδα νά σχηματίζουσι τόν σταυρόν, βάλλοντες τό χέρι, πρῶτον εἰς τό μέτωπον, δεύτερον εἰς τόν ὀμφαλόν, δι’ οὗ παριστάνεται τό ὄρθιον μέρος τοῦ σταυροῦ, τρίτον βάλλοντες τό χέρι εἰς τόν δεξιόν ὦμον, καί τέταρτον, βάλλοντές τε εἰς τόν ἀριστερόν, δι’ οὗ παριστάνεται καί τό πλάγιον μέρος τοῦ Σταυροῦ.». Τά δύο δέ, δάχτυλα πού ἀπομένουν καί ἀκουμποῦν στήν παλάμη, συμβολίζουν τίς δύο φύσεις τοὐ Κυρίου μας. Ὁλόκληρη ἡ πίστη μας σέ ἕναν σταυρό!
        Μιά ἐνδιαφέρουσα καί ἄκρως ὠφέλιμη προσέγγιση τοῦ θέματος, λαμβάνουμε ἀπό τόν λόγο τοῦ ἁγίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου: «Λόγος εἰς τὴν παρουσίαν τοῦ Κυρίου, καὶ περὶ συντελείας τοῦ κόσμου, καὶ εἰς τὴν παρουσίαν τοῦ Ἀντιχρίστου». «Προσέχετε, ἀδελφοί μου», λέγει ὁ ἅγιος, «τὴν ὑπερβολικὴ πονηρία τοῦ θηρίου· διότι μεταχειρίζεται πονηρὰ τεχνάσματα. Προσέχετε πὼς ἀρχίζει ἀπὸ τὴν κοιλιά, ὥστε ὅταν κάποιος βρεθεῖ σὲ δυσκολία, στερούμενος τὴν τροφή, νὰ ἀναγκασθεῖ νὰ δεχθεῖ τὴ σφραγῖδα ἐκείνου, ὄχι ὅπου τύχει, σὲ ὁποιοδήποτε μέλος τοῦ σώματος, ἀλλὰ νὰ δεχθεῖ τὸ ἀσεβές χάραγμα στὸ δεξὶ χέρι, ἐπίσης καὶ στὸ μέτωπο, γιὰ νὰ μὴν ἔχει ὁ ἄνθρωπος δύναμη νὰ σχηματίσει μὲ τὸ δεξί του χέρι τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, οὔτε ἐπίσης νὰ σημειώσει στὸ μέτωπό του ἐντελῶς τὸ ἅγιο ὄνομα τοῦ Κυρίου, οὔτε τὸν ἔνδοξο καὶ τίμιο σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ Σωτῆρα μας. Διότι γνωρίζει ὁ ἄθλιος ὅτι, ἂν σχηματισθεῖ ὁ σταυρὸς τοῦ Κυρίου, καταργεῖ ὅλη τὴ δύναμή του, καὶ γι᾿ αὐτὸ σφραγίζει τὸ δεξὶ χέρι τοῦ ἀνθρώπου· διότι τὸ δεξὶ χέρι εἶναι ποὺ σφραγίζει ὅλα τὰ μέλη μας. Παρόμοια μάλιστα καὶ τὸ μέτωπο, σὰν λυχνοστάτης, κράτα ψηλὰ τὸ λυχνάρι τοῦ φωτός, δηλαδὴ τὸ σύμβολο τοῦ Σωτῆρα μας.».
        Στό ἀπόσπασμα αὐτό, ὁ ἅγιος Ἐφραίμ ἀναφέρεται στά χωρία τῆς Ἀποκάλυψης τοῦ Ἰωάννου: «καὶ ποιεῖ πάντας, τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ τοὺς πλουσίους καὶ τοὺς πτωχούς, καὶ τοὺς ἐλευθέρους καὶ τοὺς δούλους, ἵνα δώσωσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς δεξιᾶς ἢ ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν, καὶ ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἢ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ.» (Ἀποκ. Ἰω. 13, 16-17).
        Παρενθετικά νά σημειώσουμε, ὅτι δέν εἶναι τυχαῖο, καί μᾶλλον πρέπει νά συνδυαστεῖ ἡ ἀνωτέρω ἀποκαλυπτική ρήση τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου καί ἡ ἐρμηνεία τοῦ ἁγίου Ἐφραίμ, «Προσέχετε πὼς ἀρχίζει ἀπὸ τὴν κοιλιά, ὥστε ὅταν κάποιος βρεθεῖ σὲ δυσκολία, στερούμενος τὴν τροφή, νὰ ἀναγκασθεῖ νὰ δεχθεῖ τὴ σφραγῖδα ἐκείνου», μέ τό ὅτι ἄρχισε νά προετοιμάζεται στίς ἡμέρες μας ἡ «βασιλεία» τοῦ «Θηρίου», μέ τό πλῆθος τῶν τηλεοπτικῶν μαγειρικῶν ἐκπομπῶν καί διαγωνισμῶν μαγειρικῆς, περιοδικῶν γευσιγνωσίας καί, μέ τίς συνταγές μαγειρικῆς νά ἔχουν θέση ἀκόμη καί... στά βιβλία τοῦ Δημοτικοῦ(!), στρέφοντας τόν νού μας στήν κοιλιά μας!
        Ἡ τραγική δέ καί ταυτόχρονα ὠφέλιμη (ἐάν διορθωθούμε) διαπίστωση, πού λαμβάνουμε μελετώντας ὅλα αὐτά εἶναι ἡ ἐξῆς: συγκλονιζόμαστε ὅταν συνειδητοποιούμε ὅτι κάνοντας τόν Σταυρό μας μέ τόν τύπο «ξύνω τήν κοιλιά μου» ἤ «παίζω μπουζούκι» ἤ «χιαστί», πέρα ἀπό τόν χλευασμό πού ἀποδίδουμε στόν Σταυρό τοῦ Κυρίου μας, οὐσιαστικά συνεργαζόμαστε μέ τόν Πονηρό, διότι καταργοῦμε τήν δύναμη καί τήν προστασία τοῦ Κυρίου μας, γινόμενοι βορά τοῦ ἀδηφάγου Θηρίου! Ἐπιπλέον, τοῦ δίνουμε τήν συγκατάθεσή μας, χαρίζοντάς του τό μέτωπό μας καί τό δεξί μας χέρι, ὅπως τό ἀπαιτεῖ στήν Ἀποκάλυψη, ἀφοῦ δέν σημειώνουμε μέ αὐτό στό μέτωπό μας,  τό «ἅγιο ὄνομα τοῦ Κυρίου», καί δέν κρατούμε «ψηλὰ τὸ λυχνάρι τοῦ φωτός, δηλαδὴ τὸ σύμβολο τοῦ Σωτῆρα μας»!
        Εἴθε ἀδελφοί νά μετανοήσουμε, βάζοντας ἀρχή ἀπό τήν σωστή τέλεση τοῦ σημείου τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου μας στό σώμα μας, ἔχοντας πάντοτε τήν συνείδηση καί τήν προσοχή γιά τή σωστή τελεσή του, λέγοντας ταυτόχρονα τήν εὐχή ἤ κάποια σύντομη προσευχή, ἀπ’αὐτές πού ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς ἔχει διδάξει.
        Πορφυρίτης