«Επικαθαρίσατε την Εκκλησίαν τους αναξίους αυτής απελαύνοντες»
(Μ. Βασίλειος – Επιστολή (54) προς Χωρεπισκόπους)
Στη ζωή των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, υπάρχουν εποχές που η κάθαρση γίνεται επιτακτική ανάγκη, διότι βλασταίνουν ιδέες και πρακτικές που υπονομεύουν την πνευματική υπόσταση της Εκκλησίας, που φθείρουν τις Ορθόδοξες αξίες και παραμορφώνουν το λειτουργικό ήθος και ύφος του Εκκλησιαστικού σώματος.
Πρώτο βήμα για την ανάστροφη κίνηση της Εκκλησίας, για την υγεία της, η απομάκρυνση των αναξίων κληρικών ή λαϊκών, που έχουν προσβληθεί αθεράπευτα από αίρεση ή αυτοκαθορισμό μη συμβατό με την Ορθοδοξία. «Επικαθαρίσατε την Εκκλησίαν τους αναξίους αυτής απελαύνοντες», επισημαίνει ο Μ. Βασίλειος.
Εμπόδιο οι ανάξιοι κληρικοί στην ενέργεια της χάριτος του Θεού. Κλείνουν οι κρουνοί της χάριτος και του αγιασμού (οντολογικά) εκεί, όπου η πίστη, η εν Χριστώ ζωή και η λατρεία φθείρονται θεμελιακά.
Στην εποχή του Μ. Βασιλείου η αλήθεια της Εκκλησίας, ως θεωρία και ζωή, αποχρωματίσθηκε από τα ασταθή πνευματικώς ή κοσμικά βήματα κληρικών της.
Είναι αλήθεια, ότι στο μεγάλο δώρο του Θεού, στην Εκκλησία, στο πέρασμα του χρόνου δημιουργήθηκαν από τον πλανώντα την Οικουμένη βαθιές κρίσεις, όχι μόνο σε μορφή οργανώσεως, διοικήσεως και ποιμαντικής κοινωνικής παρουσίας αλλά, κυρίως, στην ταυτότητά της, ως αποξένωση (Αιρέσεις) από την ορθότητα της πίστεώς της και από την αυθεντικότητα της ζωής της.
Εάν εκλάβουμε, όπως και πράγματι είναι, τη φράση του Μ. Βασιλείου ως γύμναση αυτογνωσίας και έναυσμα περισυλλογής, γεννιέται το ερώτημα: πως θα αντιδρούσε ο Μ. Βασίλειος στον οικουμενιστικό χείμαρρο των δογματικών εκτροπών και θεολογικών παρεκκλίσεων, που κατακλύζουν τη σημερινή (νέα) εκκλησιαστική πραγματικότητα;
Αναμφίβολα, θα ζητούσε τη σύγκλιση οικουμενικής συνόδου, για να καταδικάσει την παναίρεση του οικουμενισμού.
Ο όντως Ορθόδοξος Πατέρας, ο π. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος, έγραψε: «ο εκ του οικουμενισμού κίνδυνος είναι αφάνταστος. Και μόνον δια την καταδίκην του οκουμενισμού ως φοβεράς αιρέσεως λυμαινομένης όλην την Ορθοδοξίαν δέον να συγκλιθή Οικουμενική Σύνοδος» («Ο Οικουμενισμός χωρίς Μάσκα»).
Αντίθετα, σήμερα, οι περισσότεροι Ιεράρχες που εξυμνούν τους Πατέρες, ιδίως όταν είναι ομιλητές σε επετείους, κατοχύρωσαν συνοδικά τον Οικουμενισμό. Πράγματι, σημείο των καιρών!
Τι θα έλεγε ο Μ. Βασίλειος, για την τεράστια «εκκλησιαστική» κατηγορία που «δεν παίρνει θέση», που δεν είναι ούτε υπέρ ούτε κατά για τίποτα;
Αυτοί κατά κανόνα είναι βαθειά αντιστασιακοί, όταν θιγούν τα συμφέροντά τους.
Στην ίδια Επιστολή (54) ο Μ. Βασίλειος γράφει: «Πάνυ με λυπεί ότι επιλελοίπασι λοιπόν οι των Πατέρων κανόνες και πάσα ακρίβεια των Εκκλησιών απελήλαται και φοβούμαι μη, κατά μικρόν της αδιαφορίας ταύτης οδώ προϊούσης εις παντελή σύγχυσιν έλθη τα της Εκκλησίας πράγματα» δηλ. «πολύ με λυπεί που οι κανόνες των Πατέρων έχουν περιέλθει εις περιφρόνησιν τελευταίως και κάθε ευταξία έχει απομακρυνθεί από τας Εκκλησίας και φοβούμαι μήπως, καθώς αυτή η αδιαφορία αυξάνεται ολίγον κατ’ ολίγον, τα πράγματα της Εκκλησίας καταντήσουν εις πλήρη σύγχυσιν».
Έχουμε επαλήθευση του αγίου Βασιλείου στην πρόσφατη (σχετικά) φάση – μαρτυρία της Εκκλησιαστικής ιστορίας. Περιφρονήθηκε η ακρίβεια της Εκκλησίας, δεν εφαρμόσθηκε επί αιρετικού Πατριάρχου Αθηναγόρα ο 15ος Κανόνας της Α – Β συνόδου, αυξήθηκε η αδιαφορία – εφησυχασμός για την εισβολή του Οικουμενισμού, λόγω της δυνητικής ερμηνείας του κανόνα και δόθηκε, έτσι, χρόνος και τόπος στην οικουμενιστική προσαρμογή της Εκκλησίας της Ελλάδος. Η περιφρόνηση του 15ου κανόνα αποτελεί αθέτηση Εκκλησιαστικής εντολής ή η δυνητική ερμηνεία του αποτελεί περιφρόνηση των Πατέρων.
Η δυνητική ερμηνεία του κανόνα βρίσκεται σε αντιθετική σχέση με το εκκλησιολογικό φρόνημα του Μ. Βασιλείου.
Υπάρχουν ιδεαλιστικές αντιλήψεις, που θέλουν την δυνητική ερμηνεία ως υγιή και ενωτική. Πρόκειται για ερμηνεία που δεν καλύπτει τη διαχρονική στάση των Πατέρων σε καιρό αιρέσεως. Η ερμηνεία αυτή δεν οριοθετεί την Ορθοδοξία και όπως αποδείχθηκε στην πράξη, ιστορικά, το κλίμα της βοήθησε στην οικουμενιστική διάβρωση της Εκκλησίας.
Συμπερασματικά: Αντιφάσκει θεολογικά η δυνητική ερμηνεία του κανόνα με το αίτημα του Μ. Βασιλείου περί καθάρσεως της Εκκλησίας.
Η μέχρι τώρα περιφρόνηση – περιθωριοποίηση του 15ου κανόνα, οδήγησε βαθμιαία το πλήρωμα της Εκκλησίας στην απώλεια της εκκλησιολογικής του συνειδήσεως, σε ρήξη δηλ. με την καθολική ενότητα της διαχρονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αναπτύχθηκε ως πνευματική ζωή μια εσωστρεφής απομόνωσις, μια δηλ. συνεχής «πνευματική» φροντίδα για το «εγώ» στο όνομα της υπακοής.
Η υπακοή, η τόσο χρήσιμη – σημαντική στο έργο της σωτηρίας, σήμερα αδικείται. Έχουμε πάρα πολλά παραδείγματα πλαστότητας της υπακοής, από πνευματικούς που πρώτα βάζουν τον εαυτό τους και ακολουθεί το πνευματικό συμφέρον της Εκκλησίας!
Ο ακρογωνιαίος λίθος της υπακοής είναι ο λόγος του Θεού, που εκφράζεται ως «Άκουε Ισραήλ» (Δευτ. 6,4). Υπακοή= υπό+ακοή, σ’ αυτό που προστάζει η Εκκλησία. Είναι τελείως ξένη στην Ορθόδοξη παράδοση η άποψη – θέση, που περιορίζει τον πιστό σε πνευματικά καθήκοντα – άσκηση που αφήνει την πορεία της Εκκλησίας στους «αρμοδίους».
Οι άγιοι Πατέρες στην προσευχή τους διέθεταν περισσότερο χρόνο για να ακούσουν τη φωνή του Θεού «άκουε Ισραήλ», παρά για τα προσωπικά αιτήματα. Οι αγώνες τους και η ομολογία τους ήσαν καρπός της υπακοής στην Εκκλησία.
Για τη μακαρία υπακοή στους Ι. κανόνες και για τη θεολογική τους ερμηνεία, ως Πατερικό – Εκκλησιαστικό ήθος και όχι ως πολεμική, αναλύει ο σύγχρονος ομολογητής επίσκοπος π. Αυγουστίνος Καντιώτης στα γραπτά του (σχετικά) κείμενα. Ειδικά ο π. Αυγουστίνος, όπως ο Μ. Βασίλειος, στις κρίσιμες περιστάσεις της Εκκλησίας διαφύλαξε την ιερά παρακαταθήκη των Ι. κανόνων. Παρόμοιο πνεύμα επέδειξε και ο Αρχιμανδρίτης π. Χριστόφορος Καλύβας, το οποίο έχει κρυσταλλωθεί στο βιβλίο του «ΑΝΟΡΘΩΣΑΤΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ». Οι θέσεις τους έχουν μέγιστη Εκκλησιολογική βαρύτητα με δυναμική αποτελμάτωσης των Εκκλησιαστικών πραγμάτων.
Όσοι, σήμερα, δεν υιοθετούν την Οικουμενιστική εκκλησιολογία είναι για την επίσημη θεσμική Εκκλησία εκ προοιμίου αντίπαλοι, αντιδραστικοί, σχισματικοί, αιρετικοί, αποστάτες, φανατικοί, σκοταδιστές, φονταμενταλιστές, ακραίοι, ψυχοπαθείς, εκτός Εκκλησίας!
Παραδείγματα «θύματα» του οικουμενισμού: ο θεολόγος Νίκος Σωτηρόπουλος, ο π. Ευθύμιος Τρικαμηνάς, αδελφοί του παλαιού εορτολογίου, οι Αγιορείτες Πατέρες, ο π. Θεόδωρος Ζήσης, ο π. Νικόλαος Μανώλης και πολλοί άλλοι, ενώ άλλοι έπονται…
Στα βιβλία του ο π. Αυγουστίνος και στα συνοδικά υπομνήματά του, σε χρόνο ανύποπτο, κονιορτοποιεί τις θέσεις του Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου περί Ι. κανόνων, όπως έχουν διατυπωθεί σε σχετική επιστημονική – θεολογική του εργασία.
«Ω Κύριε! Προς Σε υψώνομεν όμματα και καρδίας, βοήθησε τα πιστά Σου τέκνα εκ πάσης γης Ελλάδος δια να αγωνισθούν μέχρις εσχάτων υπέρ της δόξης της Εκκλησίας Σου». (π. Αυγουστίνος Καντιώτης – Εκκλησιαστικά Υπομνήματα (Σελ. 201)).
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ
